چۆن تایری هەڵگرتن دووچاربوونی ئاسانکاری بۆ ئاسایش لەسەر ڕێگە زەبرەکان زیاد دەکات؟

تایرەکانی هەڵگرتن: ئەقڵی نهێنی

تایرەکانی هەڵگرتن زۆرجار لە چاوی مرۆڤ دەچن، بەڵام بۆ ئوتومبیلەکانی ڕاهێنانی دەرەوەی ڕێگا، ئەوان ئەقڵی نهێنین. سوکودانا ئوتومبیل به‌ستووه به‌م تایرانه‌، بەتایبەتی لەسەر ڕێگە شومەک. تایرەکانی هەڵگرتن کارە ئاڵۆزەکانی دەکەن. ئەوان گردەبواری بەهێزن، بەڵام هەروەها وەسفکار و گوازرێوەن: قووتي ئۆتۆمبیل دەربار دەکەن و ڕێگە بە ئۆتۆمبیل دەدەن بۆ هەموو خواردن و کشانەوە، و چوون و وەستان. کاتێک ڕێگاکان شومەن و تایرەکان باش دروست نەکراون، ڕاهێنان ناتوانرێت بێ ئاسایش و ئاسودە بێت. هەروەها دەکرێت تەواو ناتوانرێت ڕووی ڕێگە شومەک ببات.

چەسبوناندن: کلیلی گەشتی ئاسایش

لە کارکردنی ئوتومبێلێکدا، شەپۆلەکە بەشێکە کە ڕێگە بە ئوتومبێل دەدات تا ڕێگا بپارێزێت و بەرەو پێش بچێت. ئەمە تایرەکانی ئوتومبێل و سەنتەری ڕێگایە. هەر کاتێک ئوتومبێل بە جوڵەیە، چەندین بارودۆخ هەیە کە شەپۆل لە ناویدا گرنگە. بۆ نموونە، لە ماوەی زیادکردنی خێرایی، شەپۆلی باش هەبوون یەکسانە لەگەڵ ئەوەی چەقەکان بتوانن هێزی موتەرەکە بۆ چەقەکان بۆ برد و ئوتومبێل بتوانێت بە بەرەو پێش چوون، بەبێ ئەوەی تایرەکان بچنە کرەوە. لە ماوەی وەستاندا، شەپۆل رێگە دەدات ئوتوبێل بە شێوەیەکی سەلامەت و لە ماوەیەکی کورتدا وەستێت.

ڕێگای ناوخراو گرنگی شەپۆل زیاتر دەکات. ڕێگاکانی مەروار، ڕێگاکانی شۆر و گەواکان ڕووکاری ناهاوبار و ناڕاست و ناخراویان هەیە کە یارمەتی دەدرێت بۆ دەستدان لە گرتنێکی سەقام. لەگەڵ گرتنێکی خراپ، ئوتومبێل دەتوانێت لێبدات، بچێتەوە یان بچێتە ناو بنچین. ئەمە نە تەنها پێشکەوتنی ئوتومبێل دەهێنێتە خوار، بەڵکو هەروەها خەڵکی ناویدا هەژماری کردنەوەی سەلامەتییە.

هەموو تایرەکان دەبێت وظیفەی دروستکردنی کشاندن و پاراستنی ئەو کشاندنە بەجێبهێڵن. ئەم وظیفەیە دەبێت سەرەکیترین تیشک بێت لە هەموو شیکردنەوە و مۆلەکاندا. تایرە باشەکان بەو شێوەیە دروست دەکرێن و بنیات نیاونت کە جیاوازی و گۆڕانی ڕووبارەکان بپشکنن و لەسەر ڕووبارە ناوخراوەکان کشاندنێکی بەهێز بپارێزن. لەبەر ئەوەی تایرە بەکارهێنەرەکان یەکەم خاڵی پەیوەندی نێوان ئوتومبێل و ڕووبارە، ئەنجامدانی کشاندنی ئوتومبێلەکەش دەبێت بابەتی تایرە بەکارهێنەرە سەرەکییەکان بێت. دەرنوسینی تایبەتمەندییەکان لە بەشی دواتر دیاری دەکرێت.

تایبەتمەندییە شیکردنەوەییەکان بۆ باشترکردنی کشاندن

تایرە بەکارهێنەرەکان بەکارهێنانی زۆر شێوازی پێشکەوتوو و تەکنیک دروست دەکرێن کە کشاندن بە شێوەیەکی گەورە باشتر دەکات.

تایرەکان بۆ ئۆف-ڕۆد کردن زۆربەی تایبەتمەندییەکانی داپۆشی هەڵگری توندیان هەیە لەگەڵ شوێنی ژێرەکان و بلوکەکانی داپۆشی بە فاصلەی درێژ. شوێنی ژێرەکانی قوڵ بوونی نائاساییە بۆ لابردنی ئاو، خاک و زبڵەکانی تر کە لەژێر تایر دەمێننەوە. بۆ نمونە، کاتێک لە خاکی شلدا ئۆف-ڕۆد دەکەین، شوێنی ژێرەکان بەخێرایی خاک دادەبات و ڕووکاری پەستانی تایر بەسەر زەوی بەبێ خاک دەهێڵن. ئەم لاکە سلیقەیە دەبێت کۆنتڕۆڵ بکرێت چونکە تێکەڵەی نێوان تایر و زەوی کەم دەکاتەوە. بلوکەکانی داپۆشی بە درێژایی و فاصلەی درێژ لەگەڵ شوێنی ژێرەکانی قوڵ دەکەونەوە کە ژمارەی کەنارە گیراوەکان زیاد دەکات. ئەمە بۆ تایرەکانی کارلێک لەسەر زەوی ناهاوبار سوودی تێدایە چونکە بلوکەکانی داپۆشی دەتوانن شوێنی کەنارەکانی ڕووکار بدۆزن و بە باشی گیری زەوی بکەن. ئەم تایبەتمەندییە بۆ تایرەکانی کارلێک لەسەر ڕێگە مەلچەکانی شڵەو یان ڕێگە چیاکانی ناهاوبار سوودی تێدایە. ئەم تایبەتمەندییانە لە تایرەکاندا یارمەتی تایر دەدەن بە بەردەستی زۆر بەهێز گیری زەوی بکات.

جۆری لاستیک بەکارهاتوو لە تایرەکانی هەڵگردن دا سوودبەخشی کشاندنیش دادەخرێت. تایرە باشەکانی هەڵگردن لە فۆرمولە خاوازکراوەکانی لاستیک پێکدێن. توڕە لاستیکی نرمسا زیاتر شل و قابلی گۆڕانە، ئەمەش رێگە دەدات تایرەکان بە باشترین شێوە لەسەر ڕێگە زەبردا بن. هەرچۆن لەسەر جوتی پێلی نرمتر باشتر لەسەر ڕووکارێکی ناهاوبار دەبن، تایرێکی دروستکراو لە لاستیکی نرمتردا باشتر لەسەร ڕووکارەکە دەبن و هێزی سوودبەخشی زیاد دەکەن. هەرچەندە، ئەمەش پێویستە لەگەڵ بەردەوامبووندا هاوسەنگ بێت. لەگەڵ ئەوەشدا، بۆ لاستیک، بەرهەمهێنەرەکان زۆربەی تێکەڵەکانی تریش دەخەنە ناو، وەکو کاربۆنی ڕەش، کە بەهێزی تایر و بەرگری لە شکاندن زیاد دەکات و لەگەڵ گرتنیش لەسەر ڕووکاری جیاوازەکان زیاد دەکات.

شێوازی دروستکردنی تایرە کاراکان هەندێک کاریگەری دەبێت. بۆ تایرەکان کە بۆ ڕێڕەوی زەبر دروست کراون، دیواری پشتی پێکهاتوو پێویستییە. ئەم دیوارانە ئاسانترین و شکستنەوەی ناوخۆیی لە کەنارەوە، شاخەکان و هەموو بارودۆخی زەبی تر دەگرن. یارمەتی تایرەکان دەدەن تا شێوە و تەواوی خۆیان بپارێزن و توانای بەکارهێنانیان بپارێزن. هەندێک جار تایرە کاراکان چەندین تەنە و بەڵتی تێدانا کە زیاتر لە بەرگری تایرەکان دژی شێواو بوون دەبەخشێن و لەگەڵ ئەوەشدا کارایەتی تێپەڕبوونی تایرەکان دیاری دەکەن. ئەمە زۆر سوود بەخشە لە کاتی تێپەڕبوون لەسەر ڕێگە زەبەکاندا بە باری قورس و هێزی ناهاوبار.

پرینسیپی کارکردن: گواستنەوەی هێز بۆ جوڵە

بنەمای سەرەکی تایرە کاراکان گرینگە لە فێربوونی ئەوەی چۆن تەنگەچی ڕووی ڕێگە بۆ ڕێگە زەبەکان دەبەخشێن. ئەمە بەهۆی گواستنەوەی هێز لە موتۆری ئوتومبێلەوە بۆ ڕووی ڕێگە. کاتێک سەبارەت بە دروستکردنی هێز، موتۆر محوری کاراکە دەکاتەوە کە دواتر تایرە کاراکان دەکاتەوە.

کاتێک تایرە بەرهەمەکان دەچن، پەیوەندیان بە ڕووکاری ڕێگا دەکات. هەموو ئەو سفتییە لە نێوان لاکانی تایر و ڕێگادا هەیە کە دەبێتە هۆی گۆڕانی چوونەوەی تایر بۆ جوڵەی خراپاوی ئۆتۆمبێل. سفتی تایر دەربارەی ئەنجامی کارلێکی دوو ڕووکارە. لاوەکی تایر و تایبەتمەندی سترکتۆری و تێکەڵەکەی، دەست دەخات بەسەر ڕووکاری ڕێگا. وەک ئەوە بیربکەرەوە کە چۆن کەوتنی کەسێک دەست دەخات بەسەر زەوی دەکات کاتێک دەجوڵێت. بێ وای نییە کە کەوتنی تەنیشتی تایبەت بەهێزترین کشاندنی هەیە. شێوازی لاکانیش سفتی تایری بەرهەمەکان زیاد دەکات.

ڕێگای زەبری کاریگەری زۆرترە. تایرەکان دەبێت زۆرتر کار بکەن بۆ ئەوەی ڕێگا ناهاوبار و زەبر بپارێزن. بۆ نمونە، لەسەر ڕێگای شوێتی، تەنیشتە کەمەکان لەژێر تایر دەجوڵن و پەیوەندی کەم دەکەن. هەرچەندە، تایرە باشەکان دەتوانن ڕێگری بکەن. توڕەبەری نرمەکان خۆیان گونجاندن بە شوێتەکان. کاتێک توڕە بەهێز دەبن، ڕووبەری پەیوەندی و سەنتەریش زیاد دەبن. کاتێک لەسەر ڕووەکانی زەبر و شاخاو دروست دەکەیت، تایرەکان دەبێت بە ئاگر بگرن. ئەمە شێوازێکی ترە بۆ وەسفکردنی توڕەکە لەسەر تایرەکان. سنوری خاک یان چیاکان یارمەتی دەدەن بۆ بەدەستهێنانی لاوازی بۆ کێشانی ئۆتۆمبێلەکە. ئەگەر سەنتەری پێویست نەبێت، توڕەکە تەنها لەسەر ڕووەکە دەسوڕێت و هیچ لاوازیەک ناگرمێت. ئەمە ئەوەمان دەستنیشان دەکات کە ئۆتۆمبێلەکە جوڵە ناکات.

هەڵبژاردنی تایری باشترین بۆ کارکردن

ئامانجی سەرەکی هەڵبژاردنی باشترین تایرەکانی ئاگر بۆ ئوتومبێل، دڵنیابوون لە کۆنتڕۆڵی باشی شوێنەکەیەتی هەنگامی ڕۆشتن لەسەر ڕێگە ناڕاستەکان. یەکەم شتی کە پێویستە بەرچاو بگیرێت جۆری ئوتومبێلە. ئوتومبێلەکان وزنی جیاوازیان هەیە، دەرچووانی هێزی جیاواز و سیستەمی ئاسانکەری جیاوازیان هەیە کە پێویستە کاتی هەڵبژاردنی تایرەکان بەرچاو بگیرێت. بۆ نمونە، ئۆتۆمبێلە شاخیەکانی سنووردار پێویستیان بە تایری بەهێزتر و توانای بارگرتنی زۆرترە، لەکاتێکدا ئۆتۆمبێلە بچووکەکانی شاخی پێویستیان بە تایری کەمتر بەهێز و توانای بارگرتنی کەمترە چونکە تەنها کاتی کاتژمێری وەستان لەسەر ڕێگە شاخی بەکاردێن.

تەنانەت، شوێنی ئاڕاستەکردن پێویستە زۆر بچێتە ژیری. ئەگەر بارودۆخی ڕێگا ناوچەکەت خاکی تەرش یان شڵەمەلی بێت، دەتوانیت تایری شڵەمەل بەردەست بکەیت کە لەسەری دەزگای سەرەکی هەبێت. ئەم تایرانە بۆ جێگیرکردنی خۆکارانە دروست کراون و چەند چرکەیەک دەبێت بۆ لابردنی شڵەمەل و ئاو. لەبری ئەوە، ئەگەر لەسەر ڕێگای ناوخواز بەردەوام بن کە زۆر شەن و گۆی دابەش کراوە و کەمێک لە دەرەوەی ڕێگا ئاڕاستە بکەیت، تایری هەموو شوێن مناسبترین بریتییە لە تایری شڵەمەل. ئەوان باشترن لە تایری شڵەمەل کاتێک لەسەر ڕێگا ئاڕاستە دەکەیت.

شتێکی تر کە دەبێت بچێتە ژیری شێوازی ئاڕاستەکردنتە. تایرەکان پێویستە بتوانن بەرگری بکەن لە بەستن و کردنەوەی سەختی ئاڕاستەبەرە سەختەکان. پێویستە بتوانن بەرگری بکەن لە فشاری زۆری ئاڕاستەکردنی خێرا و ناوخواز. پێویستە بتوانن چەقی باش بۆ ئەم جوڵە سەخت و خێراتان بۆ بەرهەم بهێنن. چەقی باش و بەهێزی تایرەکان پێویستیە بۆ ئەم جۆرە ئاڕاستەبەرەن.

بۆ زیاتر کردنی ماوەی کارایی و سەلامەتی ڕێگە بۆ تایرەکان، بە عهٛمڵ بوون به‌ روتینەکانی ٥ و ٢ لەسەر ڕێگە درێژدا تکالیفی ئێوەیه‌. پێویسته‌ تێچوونی فشاری هەوا له تایرەکان بکه‌ن و دڵنیابن له‌ ئەوەی تایرەکان بە شێوەیەکی ڕاست هەوادار کراون، چونکە تایرەکانی سەرکاو و نیوەکاو دەبنه‌ هۆی شکستنی تایر و هەروەها دەتوانن هەڵکەوتنی تایر بخەنه‌وه‌. هەروەها ده‌بێت مامه‌ڵه‌ بکه‌ن له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی كه‌رتی تایر به‌ره‌وی شه‌ل نه‌چوو، چونكه‌ تایری كه‌رتی شه‌لی له‌ ڕێگەی زۆر خشک ده‌بێت به‌ كاهشی توندی لاكبه‌ستنه‌وه‌، و له‌ ڕێگەی شله‌م له‌ وه‌ستانی ناگۆڕ ده‌بێت به‌ هەڵکەوتنی ناگۆڕ. تایرەکان پێویسته‌ بچوورێنرێنه‌وه‌ بۆ ئەوەی چەقی ناھاواخۆر لەسەر کەرتەکان ڕوو نەدات. لەگەڵ تایرە ڕاستەکان و چاودێری ڕاست، کۆنتڕۆڵی پۆزیتیڤ لەسەر ڕووکردارە خشکەکان دابین دەکرێت.